Giới, định kiến - rào cản phát triển
“Giới” là một khái niệm xã hội học chỉ sự khác biệt về vai trò, thái độ, hành vi ứng xử và các giá trị giữa nam giới và nữ giới trong xã hội. Khác với “giới tính” - chỉ các đặc điểm sinh học bẩm sinh của nam và nữ, “giới” liên quan đến các yếu tố xã hội, văn hóa và lịch sử và có thể thay đổi theo thời gian, bối cảnh.
Định kiến giới là những quan điểm, thái độ, đánh giá thiên lệch, tiêu cực về đặc điểm, vị trí, vai trò và năng lực của nam hoặc nữ. Những định kiến này thường không phản ánh đúng thực tế và có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực, như hạn chế cơ hội phát triển của cá nhân và duy trì sự bất bình đẳng giới trong xã hội.
Để xóa bỏ định kiến giới, cần phải nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt thông qua giáo dục bình đẳng giới tại gia đình, trường học và xã hội. Đồng thời, việc thực hiện các chính sách hỗ trợ và quy định pháp luật chặt chẽ cũng góp phần quan trọng vào việc giảm thiểu các tác động tiêu cực từ định kiến giới trong xã hội
Trẻ em gái hưởng lợi khi định kiến giới được xóa bỏ
Định kiến giới có thể khiến trẻ em gái không được khuyến khích học các môn học như khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), hoặc không được ưu tiên đi học ở nhiều nơi. Khi những định kiến này được xóa bỏ, các em có thể tiếp cận giáo dục bình đẳng, phát triển tài năng và theo đuổi các lĩnh vực mà mình yêu thích.
Khuyến khích tự tin và phát triển bản thân
Định kiến rằng con gái “yếu đuối” hoặc “phải ưu tiên gia đình hơn sự nghiệp” có thể khiến trẻ em gái cảm thấy không đủ tự tin để theo đuổi những mục tiêu lớn. Khi được khuyến khích và hỗ trợ phát triển khả năng cá nhân, các em sẽ tự tin hơn trong việc đối mặt với thử thách và nắm bắt cơ hội.
Một nghiên cứu của Viện Tâm lý học Mỹ cho biết, khi trẻ em gái được khuyến khích thể hiện ý kiến và lãnh đạo, các em có khả năng phát triển các kỹ năng quản lý và lãnh đạo từ sớm, giúp ích rất nhiều cho sự nghiệp trong tương lai.
Tăng cường quyền tự quyết
Định kiến giới đôi khi gắn với việc ép buộc trẻ em gái vào những vai trò truyền thống như làm nội trợ hoặc kết hôn sớm. Khi được giáo dục và đối xử bình đẳng, các em sẽ có quyền tự quyết định tương lai của mình, từ việc chọn ngành nghề đến việc xây dựng gia đình.
Giảm thiểu bất bình đẳng trong xã hội
Xóa bỏ định kiến giới không chỉ giúp trẻ em gái phát triển về mặt cá nhân mà còn giúp cải thiện môi trường xã hội, tạo sự công bằng trong các mối quan hệ và công việc. Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), bình đẳng giới giúp tạo ra một lực lượng lao động đa dạng và hiệu quả hơn.
Khi trẻ em gái lớn lên trong môi trường công bằng và không có sự phân biệt đối xử, các em có khả năng đối mặt tốt hơn với các thử thách và yêu cầu công việc, tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh và thành công hơn trong nghề nghiệp.
Cải thiện chất lượng cuộc sống và hạnh phúc cá nhân
Định kiến giới gây ra áp lực tâm lý và giới hạn sự phát triển cá nhân. Khi trẻ em gái được tự do khám phá và phát triển bản thân, họ có xu hướng có sức khỏe tâm lý tốt hơn, giảm thiểu căng thẳng và lo âu. Khi được tự do phát triển và đóng góp, trẻ em gái có thể trở thành những cá nhân có trách nhiệm với xã hội, tham gia vào các hoạt động cộng đồng và thậm chí truyền cảm hứng cho thế hệ sau.
Thay đổi nhận thức cộng đồng
Việc loại bỏ định kiến giới không chỉ tác động đến trẻ em gái mà còn thay đổi cách nhìn nhận của cả cộng đồng về vai trò và khả năng của phụ nữ. Sự thay đổi này tạo môi trường hỗ trợ cho trẻ em gái phát triển và đạt được thành công.
Cần phải xóa bỏ những định kiến và chuẩn mực giới đang kìm hãm trẻ em gái hạnh phúc và thành công hơn, góp phần xây dựng một xã hội tiến bộ, bình đẳng. |
Phương Anh
Ấn phẩm Vì trẻ em số 22