Theo Tổng cục Hải quan, kim ngạch thương mại 2 chiều giữa Việt Nam và Canada đã tăng gấp 3 lần từ 1,14 tỷ USD năm 2010 lên 3,85 tỷ USD năm 2018. Trong đó, Việt Nam luôn xuất siêu sang Canada. Năm 2018, giá trị xuất siêu đạt 2,14 tỷ USD. Sự kết nối thương mại giữa Việt Nam và Canada ngày càng được tăng cường thông qua việc tham gia CPTPP. 2 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu từ Việt Nam sang Canada đạt hơn 506 triệu USD, tăng 36,6% so với cùng kỳ năm trước.
Giày dép là một trong số những mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam sang Canada được hưởng lợi.
Với hơn 37 triệu dân, mức sống cao và tỉ lệ đô thị hóa tới 80%, theo các chuyên gia, Canada được đánh giá là thị trường xuất khẩu đầy tiềm năng cho nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực như: Dệt may, giày dép, thủy sản, chè, hạt tiêu, hạt điều, cà phê, đồ gỗ…
Bà Nguyễn Sơn Trà, Phó Trưởng Phòng WTO và Đàm phán thương mại (Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương) cho biết, Canada cam kết xóa bỏ 94,5% số dòng thuế ngay khi CPTPP có hiệu lực, tương đương với 78% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam. Từ năm thứ 4, Canada xóa bỏ 96,3% số dòng thuế, tương đương với 93,4% kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam. Trong đó nông, thủy sản được xóa bỏ thuế quan hoàn toàn ngay khi CPTPP có hiệu lực.
Ông Bùi Tuấn Hoàn, Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, người tiêu dùng Canada đa dạng về chủng tộc và văn hóa, trong đó người Canada gốc châu Á tăng nhanh những năm gần đây dẫn đến nhu cầu thực phẩm châu Á cũng gia tăng.
Canada có chính sách khá mở về nông sản nhiệt đới với thuế nhập khẩu bằng 0% và không có nhiều rào cản kỹ thuật. Vì vậy, đây là cơ hội cho hoa quả tươi xuất khẩu của Việt Nam nếu khắc phục được hạn chế do bảo quản và vận chuyển xa. Thủy sản, tôm đông lạnh và cá tra là 2 mặt hàng truyền thống cũng có chỗ đứng khá vững trên thị trường Canada. Doanh nghiệp có thể khai thác hơn nữa đối với thủy sản chế biến và một số mặt hàng chất lượng cao như: Cá ngừ, mực, bạch tuộc…
Hiện hàng dệt may của Việt Nam mới chiếm khoảng 7% tổng nhập khẩu của Canada. Khi CPTPP thực thi, thuế nhập khẩu hàng dệt may vào Canada sẽ giảm từ 17 - 18% xuống còn 0% nếu đáp ứng được quy tắc xuất xứ từ sợi trở đi. Chênh lệch về thuế nhập khẩu trước và sau CPTPP sẽ là động lực thúc đẩy dệt may xuất khẩu vào thị trường Canada.
Theo ông Alex George, Tham tán thương mại cấp cao của Canada tại TP. Hồ Chí Minh, hiện Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Canada tại ASEAN, hợp tác giữa doanh nghiệp hai bên tiến triển nhanh những năm gần đây. Sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam sang Canada nhiều nhất là sản phẩm điện tử với kim ngạch khoảng 1 tỷ USD.
“CPTPP sẽ giúp doanh nghiệp 2 bên dễ dàng tiếp cận nhau, mở cơ hội đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đầu tư giữa 2 nước”, ông Alex George khẳng định.
Theo thống kê từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, kể từ ngày 8/3 đến nay (ngày Thông tư hướng dẫn về CPTPP của Bộ Công Thương có hiệu lực) đã có 415 bộ C/O được cấp cho hàng xuất khẩu sang thị trường Canada, dẫn đầu trong các nước CPTPP. Hiện 2 mặt hàng da giày và dệt may đang tận dụng rất tốt quy tắc xuất xứ khi xuất khẩu sang Canada.
Cục Xuất nhập khẩu lưu ý các doanh nghiệp, đối với các C/O vào thị trường Canada cần chú ý ghi rõ email, điện thoại của nhà sản xuất và xuất khẩu. Đây là điểm rất mới của Hiệp định CPTPP vì các FTA trước đây chỉ yêu cầu ghi tên nhà xuất khẩu. Vì với các FTA khác khi có nghi ngờ về xuất xứ, cơ quan chức năng của các nước chỉ cần trao đổi với Bộ Công Thương nhưng đối với CPTPP, hải quan các nước sẽ liên hệ trực tiếp với doanh nghiệp, nếu không có thông tin liên lạc thì các doanh nghiệp sẽ bị nghi ngờ về tính pháp nhân.